Belgen krijgen opnieuw iets meer malaria, tegen dalende internationale trend in

Het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) heeft vorig jaar 327 gevallen van malaria vastgesteld. In het universitair ziekenhuis UZA werden 29 Belgische patiënten opgenomen. Dat is maandag bekendgemaakt, net voor Wereldmalariadag op dinsdag. De wetenschappers zagen ook enkele patiënten die hervielen, wat vragen oproept over een eventuele resistentie.

Goed nieuws op wereldschaal is alvast dat de ziekte malaria wordt teruggedrongen. "In 2010-2015 daalde het aantal nieuwe malariagevallen wereldwijd met meer dan 20 procent. Het aantal dodelijke slachtoffers liep terug van bijna een miljoen tot minder dan 500.000 per jaar", zegt het ITG.

Maar tegelijk stijgt het aantal Belgische reizigers die besmet raken jaar na jaar. In 2012 ging het om zowat 215 malariagevallen, vorig jaar waren het er 327. Ongeveer 9 op de 10 besmettingen gebeurden in Afrika.

"Het blijft gissen naar verklaringen voor de stijging, maar mensen gaan vaker op reis en gaan ook vaker verder. Men is zich ook niet altijd bewust van het malariarisico", zegt Ula Maniewski, dokter van de ITG-reiskliniek.

Het instituut benadrukt dan ook sterk de rol van malariapreventie, met onder meer netten, sprays en eventueel ook antimalariapillen. Aangezien malaria aanvankelijk relatief lichte (griepachtige) symptomen vertoont, wordt benadrukt bij ziekte na een reis ook aan malaria te denken.

Een aanzienlijk deel van de besmettingen komt voor bij mensen die naar hun land van herkomst gaan. Bijvoorbeeld een Afrikaan die lang in België woont, verliest de gedeeltelijke immuniteit die hij had door een jarenlange, continue blootstelling in het land van herkomst. De groep wordt daarom specifiek gesensibiliseerd, onder meer met folders in kerken.

Het ITG kreeg vorig jaar voor het eerst te maken met vijf reizigers met malaria die hervielen na de standaardbehandeling voor Europese reizigers naar Afrika. Zij werden aanvullend behandeld en genazen allemaal. Ook in andere landen, waaronder Groot-Brittannië en Zweden, kreeg men te maken met beperkte aantallen patiënten die opnieuw malaria kregen.

"Het falen van de behandeling met artemether-lumefrantrine roept de vraag op of de parasiet die malaria veroorzaakt resistent aan het worden is aan één van beide componenten. In Azië is geneesmiddelenresistentie tegen artemisininederivaten een bekend en groeiend probleem, in Afrika is vooralsnog nog geen resistente malaria bevestigd."

Een eventuele verspreiding van resistentie in Afrika baart de onderzoekers zorgen. Ze zoeken daarom nu uit waarom de behandeling niet aansloeg. In de patiëntenstalen zoeken ze sporen van resistentie. Ook andere oorzaken worden niet uitgesloten, zoals een slechte opname van de medicatie door bijvoorbeeld genegeerde voedignsinstructies.

In de loop van 2017 verwacht het ITG de eerste resultaten van de resistentiestudies te kunnen presenteren.

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.